संवाद, क्र.०६ 🛑 त्यानं अचूक हेरलं
स्वातंत्र्याची पंच्याहत्तरी ओलांडली तरीही आज भारतातील अनेक खेड्या- पाड्यात गरीबीची आर्थिक झळा गोर-गरीबांना छळते आहे. महागाई गगनाला भिडली आहे. बदलत्या काळानुसार जीवन जगताना खेड्यातील सर्वसामान्य कुटुंबांना अनेक संकटांना सामोरे जावे लागत आहे. महाराष्ट्र राज्यात कोल्हापूर जिल्हा हा सर्व गुण संपन्न, सुसंस्कृत, कला, क्रिडा, शैक्षणिक, कृषी, दुग्ध व्यवसाय, साहित्यिक, नोकर यासह विविध क्षेत्रात नाविण्यपूर्ण आघाडीचा तंत्रविकसित जिल्हा म्हणून गणला जातोय. पण 'नियतीच्या चक्रीवादळात गुंतला जातोय.'
नाजूका दिसायला सुंदर होती. ती ऐन तारुण्यात आली होती. वाढत्या वयानुसार तिच्यात शारीरिक बदल होत-होते. ती या ऐन तारुण्यात गुलाबाच्या फुलावाणी ताजी- तवाणी टवटवीत खुलून दिसत होती. एखादं चांगलं स्थळ पाहून नाजूकाच लग्न लावून द्यावं अशी चंपाबाई मनोमनी म्हणत होती. नाजूकाचे वडील एका दुर्धर आजाराने वारले होते. त्यामुळे कुटुंबाची संपूर्ण जबाबदारी चंपाबाईवर होती.
नाजूका मोठी मुलगी व धाकला संतू नवाचा मुलगा. अशी दोन सुंदर लेकरं होती. नाजूका आता वयात आली होती. चंपाबाईला ती धुणी- भांडी करण्यासाठी सुट्टीत मदत करत होती. चंपाबाई सुधाकर शेटे यांच्या बंगल्यात गेली अनेक वर्षे कामा करत होती. सुधाकरची पत्नी गेल्या वर्षी मरण पावली होती. त्यामुळे सुधाकर बंगल्यात एकटाच वास्तव्यास होता. त्याला दोन मुंली आहेत. त्यांची लग्न झाली आहेत. त्या दिल्या घरी सुखाने संसार करीत आहेत. अधुन- मधून सुधाकरची विचारपुस फोन वरुन करीत असे. मंगल वहीनी वारल्या पासुन सुधाकर शेट मनाने खुपच खचले होते. मंगल वहिनी हयात होत्या त्यावेळी चंपाबाईला लागेल त्यावेळी पैशाची नड काढीत होत्या. त्यामुळे आजूनही चंपाबाईने सुधाकर शेट्यांच्या घरची धुणी- भांडी करण्याचे काम सोडले नव्हते.
नाजूकाला आता शाळेला सुट्टी पडली होती. चंपाबाईला मदत करण्यासाठी नाजूका नेहमीच चंपाबाई बरोबर धुण्या- भांड्याच्या कामाला जात होती. चंपाबाईनं धुण्या- भांड्याची कामे कोण- कोणत्या ठिकाणी आहेत याची सर्व माहिती नाजूकाला करुन दिली होती.
एके दिवशी थंडी तापाने चंपाबाई आजारी पडल्या. त्यामुळे धुण्या- भांड्याची सर्व जबाबदारी नाजूकावर येऊन पडाली. नाजूकाला घरातील सर्व कामे वेळेवर आटोपून चंपाबाईला दवाखान्यात घेऊन गेली. डॉक्टरांनी तपासण्या करून इंजेक्शन व गोळ्या दिल्या. व म्हणाले," नाजूका बाळा भिण्याचे काही कारण नाही साथीचा आजार आहे आता चंपाबाईला किमान आठवडाभर विश्रांतीची गरज आहे. हळूहळू ताप कमी होईल." घरी आल्यावर नाजूकाने गरमागरम मऊ भात व फोडणी देऊन वरण केलं. चंपाबाईला जेवू घातलं. गोळ्या दिल्या व विश्रांती घेण्यास सांगितले. लहान भाऊ संजूला पण जेवन दिले. नाजूका धुण्या- भांड्याच्या कामाला निघाली. चंपाबाई नाजूकाला म्हणाली," नाजूका बाळा जास्त वेळ नको लावु लवकर घराकडे ये असे बजावले."
नाजूका नेहमीप्रमाणे चार कामे करुन पाचव्या कामावर म्हणजे सुधारक शेट्यांच्या घरी आली. धुणी- भांडी केली व घरी जाण्यापुर्वी सुधारक शेटे काकांना म्हणाली, "काका, आई खुपच आजारी आहे. दवाखान्यासाठी पैशांची नितांत गरज आहे. तेव्हा आपल्याकडून पैसे हवे आहेत." सुधारक शेटे यावर म्हणाले," ठिक आहे बाळा." असं म्हणत आतील खोलीत गेला व तिजोरीतून एक हजार रुपये काढून नाजूकाला दिले. व म्हणाले, बाळा चंपाबाईची काळजी घ्या, चांगल्या दवाखान्यात औंषध पाणी करा, आणखीन काही पैशांची गरज भासल्यास बिनधास्त सांगत चल. असा सल्ला दिला. नाजूकाला चंपाबाईची काळजी वाटू लागली. आठवडा होऊन देखील ताप काही कमी होत नव्हता. डाॕक्टरांनी शहरातील दवाखान्यात नेण्यास सांगितले.
नाजूका व लहान भाऊ संजू खुपच काळजीत पडले. शहराच्या ठिकाणी दवाखान्यात न्यायचे म्हटल्यावर पैसे तर भरपूर लागणार. तो पैसा कोठुन आणायचा या विचाराने नाजूका व संजूच्या डोळ्यातून आपोआप अश्रू ओघळू लागले. काहीही करुन शहरातील दवाखान्यात चंपाबाईला नेणे गरजेचेच होते. कामावर जाता- येता वडापचा रिक्षा काका ओळखीचा होता. त्याच्याकडे जाऊन भेट घेऊन सर्व हकीकत सांगितली. त्या काकाने रिक्षा काढली व चंपाबाईला शहरातील दवाखान्यात दाखल केलं. डॉक्टरांनी विविध टेस्टीज केल्या व ट्रीटमेंट करण्यासाठी काही औषधे लिहुन दिली. नाजूकाने चंपाबाईच्या सेवेला संजूला बसवले व मेडिकल मधून औषधे आणण्यासाठी नाजूका मेडीकल मध्ये गेली. मेडीकल वाला औषधे उधार देण्यास नकार दिला. जवळ जेवढे पैसे होते त्या पैशात केसपेपर व रिक्षावाल्याचे भाडे भागले. अता तर जवळ एक दमडी देखील शिल्लक नाही. काय करायचे या विचारात नाजूका गहीवरली व मेडीकल वाल्याला विनंती करुन म्हणाली, "दादा माझ्या आईची तब्बेत खुपच गंभीर होत चालली आहे कृपा करुन तुम्ही मला उधारीवर सर्व औषधे द्या, मी सकाळी सगळे पैसृ न चुकता परत करीन" असे विनवणी केली. या कबुलीवर त्यांने सर्व औषधे उधार दिले. डाॕक्टरने चंपाबाईला सलाईन मधुन इंजेक्शन दिली. हळू- हळू तब्बेतीत सुधारणा होऊ लागली. त्या रात्रीला नाजूकाने व संजूने शेजारच्या पेशेंटच्या नातेवाईकांनी दिलेल्या जेवणावरच अख्खी रात्रभर चंपाबाई बरोबर दवाखान्यात जागुन काढली. सकाळी दहा वाजता डाॕक्टरांचा राउंड झाला. नाजूकाला डॉक्टर म्हणाले बाळ कालच्यापेक्षा अता आजीबाईंची तब्बेत ठिक आहे. एक- दोन दिवसांनी डिसचार्ज देऊ असे बोलले. नाजूकाने डाॕक्टरांना बिलाबाबत विचारले. डाॕक्टर म्हणाले, कमीत-कमी दहा हजार पर्यंत बिल होईल. नाजूकांने चंपाईला सांगितले आई तु काही काळजी करु नकोस. तुझ्या सेवेला संजू आहे. मी घरी जाते धुण्या- भांड्याची कामे करुन येताना जेवण व पैशाची तजवीज करुन येते. तू आता निवांत आराम कर. आईकडे लक्ष द्ये. नर्सला व शेजारी पेशेंटच्या नातेवाईक यांना सांगुन नाजूका घरी निघुन आली.
घरातील जेवन आटपून नाजूका नेहमी प्रमाणे इतर ठिकाणची कामे उरकुन सुधाकर शेट यांच्या घरी शेवटी कामासाठी गेली. सुधारक शेटने चंपाबाईच्या तब्बेतीची विचारफुस केली. नाजूकाने दवाखान्याचे बिल व औषधे यासाठी अपणाकडून दहा हजार रुपये पाहिजे आहेत. तुमचे पैसे मी पे आन् पै चूकते करीन धुणी- भांडी करुन असे बोलली. त्यावर सुधाकर थोडा वेळ थांबला. काही न बोलता आत मध्ये निघुन गेला. नाजूकाने पुन्हा-पुन्हा पैशाबाबत सुधाकरकडे मागणी केली. आता मात्र सुधाकरणे तोंड उघडले व म्हणाला, नाजूका तुला मी पाहिजे तेवढे पैसे देतो पण, माझ एक काम तुला करावे लागेल. शिवाय ही गोष्ट या कानाची त्या कानाला कळली नसली पाहिजे. त्या अटीवर मी तुला पैसे देईन असे उद्गारला. शेवटी जन्म देणाऱ्या आईच्या औषध उपचाराचे पैसे भागवने ही तितकेच महत्त्वाचे व नितांत गरजेचेच होते. डाॕक्टर, मेडीकल, रिक्षावाला, किराणा दुकानदार यासह इतर लोकांची देणी द्यावी लागणार होती. या देणे करांची विचारचक्र नाजूकाच्या डोळ्या समोर तरळु लागली.
नाजूका म्हणाली, शेट काय काम आहे ते सांगा!! मी ते काम करण्यासाठी तयार आहे. पण, मला पैसे नाही म्हणून नका ? मी तूला पैसे पाहिजे तेवढे नक्कीच देणार आहे. पण, तू मला वचन दे की, मी ही गोष्ट कोणालाही सांगणार नाही. असे असेल तरच मी पैसे देईन. नाजूका मनातल्या मानात विचार करु लागली की ,सुधाकर शेट फार चांगला माणुस आहे. या पुर्वी म्हणत होता पैशाची काही काळजी करु नकोस म्हणून. पण, आता याच्या बोलण्यातील फरक मात्र नक्कीच जाणवत होता. या विचारांने नाजूका गळंग्रहीत झाली. शेवटी आईला वाचवण्यासाठी तिला पैशाची नितांत गरज होती. शेवटी नाजूका हो म्हणून वचन देऊन रिकामी झाली. सुधाकर काका तर आपल्या वडीलांन समान आहेत. शिवाय यापूर्वी त्यांनी आपल्या कुटुंबाला अनेक वेळी मदत केली आहे.
सुधाकरने नाजूकाला आपल्या बेडरुम मध्ये बोलावून घेतले. व नाजूकाकडे एकटक पहात-पहात तिच्याकडे शरीर सुखाची मागणी करु लागला. नाजूका पुढे फार मोठा गंभीर प्रश्न उभा राहीला?इकडे आड तिकडे विहीर, जशी सुपारी आडकित्याच्या पातीत आडकते तशी गत झाली. नाही म्हणांव तर पैसे मिळणार नाही. आईच्या औषधाचे व दवाखान्याचे, किराणा दुकानदार यांचे पैसे भागवायचे कसे हा आभाळा एवढा कर्जाचा डोंगर पुढे उभा होता. शिवाय मी सुधाकरला तर वचन दिलंय कुणालाही सांगणार नाही म्हणून. आता कुणाकडे ही तक्रार करुन चालणार नव्हती. या नालायक सुधाकरने माझ्या परिस्थितीचा फायदा अचुक हेरलं होतं.
*माझी नाजूक काया*
*त्यांनं अचूक हेरलं*
*संकटांन मला घेरलं*
*नियती पुढे मी हारली!!!*
सुधाकरच्या लेखी समान मी, पण, त्यानं मला लुटुन समाजाला काळीमा फासला. मी स्वप्न रंगवलं होतं, सुट्टीत आईला मदत करु, शिक्षणासाठी पैसा बक्कळ मिळवायचा, संजूची शैक्षणिक फी व माझी शैक्षणिक फी भागून उरलेले पैसे घर खर्चासाठी वापरायचे. चांगले शिक्षण घेऊन नोकरी मिळवायची व लग्न करायचे व आईचे पांग फेडू. पण *मी, नियतीपुढे हारली* या निच प्रवृत्तीच्या हारामाने,
*मला अचूक हेरलं*
माझ्या नाजूक भागाचे
लचके तोडली
*शिल ब्रस्ट व कलंकित केली*
*मी अता समाजा पुढे वावरु कशी?*
*सुधाकर शेटेची इच्छापुर्ती झाल्यांने आनंदीत होता नाजूकाच्या डोळ्यातून* *आश्रुंच्या धारा ओघाळत होत्या. सुधाकर म्हणाला* *नाजूकाला तू माझी कायमची राणी हो. तुला मी फुलावाणी जपतो!! काका मी तुमच्या मुलगी समान आहे. पण हे काही केलं ते* *काही बरोबर नाही. नाजूका तूला आधीच सांगितले आहे की, ही गोष्ट या* *कानाची त्या कानाला कळता कामा नाही*
हे पैसे घे आणि चंपाबाईला दवाखान्यातून घरी आनं!नाजूकाने दवाखान्याचे बील, मेडीकल, किराणा दूकानदार यासह सर्वांचे पैसे भागवले.
चंपाबाईला घरी आणले. *चंपाबाई नाजूकाला म्हणाली!पोरी पैशासाठी काय तजवीज केली आहेस. आई तू काही काळजी करु नकोस. मी व्यवस्था केली आहे. चंपाबाईची देखील सुधाकर शेटेनी यापुर्वी ब-याच वेळा शरीर सुख घेतल होतं. मुलांना जगवण्साठी तिच्याकडे दुसरा पर्याय नव्हता. न राहून नाजूकाला पुन्हा- पून्हा चंपाबाईनी नाजूकाला विश्वासात घेऊन विचारलं बाळ..सुधाकर शेटे हा माणुस चांगला नाही. त्याच्या पासुन जरा दुरच राहा बाळा...!!हे शब्द एकून नाजूकाच्या डोळ्यातून आश्रु ढळू लागलं.. आई त्यांन मला अचुक हेरलं. आपण गरीब माणसं आह्येत.याचा फायदा घेत वै-यानं डाव साधला. या विषारी नागाने माझ्यावर दंश केला आहे. गरीबीचा फायदा घेत त्यानं अचूक हेरलं. मी नियतीपूढे हारले गं आई!!!!!*
🛑कवी/कथा लेखक:-सुरेश मारुती वडर(पुनाळकर) मो.नं.9921218084*
Previous article
Next article
Leave Comments
टिप्पणी पोस्ट करा